ในสถานการณ์น้ำท่วม นอกจากคนจะได้รับผลกระทบโดยตรงแล้ว สัตว์เลี้ยงก็มักจะเผชิญปัญหาและความเสี่ยงต่าง ๆ ด้วยเช่นกัน ไม่ว่าจะเป็นการพลัดหลง สูญหาย หรือแม้กระทั่งเสียชีวิตจากการติดอยู่ในพื้นที่น้ำท่วม ดังนั้น เจ้าของสัตว์เลี้ยงจึงควรเตรียมตัวให้พร้อมเพื่อรับมือสถานการณ์ที่ไม่คาดฝันอย่างมีประสิทธิภาพ
6 สิ่งที่เจ้าของควรเตรียมตัวก่อนน้ำท่วม เพื่อให้สัตว์เลี้ยงปลอดภัย

1. ไม่ขังกรงหรือล่ามโซ่สัตว์เลี้ยงไว้ชั้นล่าง
เนื่องจากน้ำท่วมอาจเกิดขึ้นอย่างฉับพลัน ควรย้ายสัตว์เลี้ยงขึ้นไปอยู่ชั้นบนหรือบริเวณที่สูง เพื่อป้องกันความเสี่ยงที่สัตว์เลี้ยงจะติดน้ำและไม่สามารถหลบหนีได้ โดยควรเตรียมพื้นที่สะอาดและอบอุ่นไว้รองรับสัตว์เลี้ยง

2. เตรียมอาหารและยาสำหรับสัตว์เลี้ยง
จัดเตรียมอาหาร ยาประจำตัว และของใช้ที่จำเป็นให้พร้อม โดยเฉพาะอาหารเฉพาะทางที่สัตว์เลี้ยงของคุณอาจต้องการ ควรเก็บไว้ในจุดที่เข้าถึงง่ายและปลอดภัยจากน้ำ เพื่อให้สามารถหยิบได้อย่างรวดเร็วในกรณีฉุกเฉิน

3. ควรมีการทำวัคซีนให้สัตว์เลี้ยงเป็นประจำ
การฉีดวัคซีนประจำปีช่วยป้องกันโรคระบาดต่าง ๆ ที่อาจเกิดขึ้นในช่วงน้ำท่วม เช่น โรคฉี่หนู (Leptospirosis) โรคพิษสุนัขบ้า และโรคอื่น ๆ ที่แพร่กระจายได้ง่ายในสถานการณ์ที่สัตว์อยู่รวมกันมาก ๆ หรือในพื้นที่น้ำท่วม นอกจากนี้ การเตรียมสมุดบันทึกการฉีดวัคซีนหรือเอกสารที่เกี่ยวข้องติดตัวไปด้วยจะช่วยอำนวยความสะดวกในกรณีต้องเข้ารับการดูแลที่ศูนย์พักพิงสัตว์

4. ระวังสัตว์เลื้อยคลานและสัตว์มีพิษ
น้ำท่วมทำให้สัตว์มีพิษ เช่น งู ตะขาบ หนีน้ำเข้ามาในบ้าน เจ้าของสัตว์เลี้ยงควรตรวจสอบพื้นที่อย่างละเอียด เช่นใต้เฟอร์นิเจอร์ หลังตู้หรือบริเวณซอกมุมที่สัตว์มีพิษอาจเข้าไปหลบซ่อน เฝ้าระวังอย่างสม่ำเสมอ และป้องกันไม่ให้สัตว์เลี้ยงถูกสัตว์มีพิษทำอันตราย

5. ทำปลอกคอใส่ป้ายชื่อและเบอร์โทรติดต่ออย่างชัดเจน
ติดป้ายชื่อที่มีเบอร์โทรติดต่อของเจ้าของให้กับสัตว์เลี้ยง เพื่อป้องกันการสูญหายหรือพลัดหลงในสถานการณ์ฉุกเฉิน ป้ายชื่อควรทำจากวัสดุทนทาน กันน้ำ และไม่หลุดขาดหรือจางง่าย การติดไมโครชิปเพิ่มเติมจะช่วยให้การตามหาสัตว์เลี้ยงง่ายขึ้นอีกด้วย สนใจ Pettagu แอปอัจฉริยะที่ช่วยติดตามสัตว์เลี้ยงเพื่อลดการสูญหายตามได้ที่ >> https://pettagu.com/

6. เตรียมสายจูงและกรงที่เหมาะสม
สัตว์ขนาดเล็ก เช่น สุนัขพันธุ์เล็ก แมว หรือกระต่าย ควรมีกรงสำหรับการอพยพเคลื่อนย้ายที่มีขนาดพอดี เพื่อความสะดวกและปลอดภัยในการเดินทาง ส่วนสัตว์ขนาดใหญ่ควรมีสายจูงที่แข็งแรงและทนทาน เพื่อควบคุมและป้องกันการหลุดหายหรือทำอันตรายต่อผู้อื่น
นสพ.มนชัย เล็กเจริญวงศ์
“จากประสบการณ์ที่เคยทำงานในศูนย์พักพิงสัตว์เลี้ยง อำเภอกำแพงแสน จังหวัดนครปฐม ช่วงปี 2554 ที่เกิดปัญหาน้ำท่วม หมอพบว่าสิ่งที่ทำให้สัตว์เลี้ยงเกิดปัญหามากที่สุดคือ โรคระบาดและความเครียดของตัวสัตว์ เนื่องจากต้องพรากจากเจ้าของสัตว์เลี้ยง รวมถึงความไม่คุ้นชินจากการอยู่ในกรงขัง หรือต้องอยู่ในบริเวณที่จำกัด ดังนั้นสภาวะนี้จะพบว่าสัตว์เลี้ยงมักเกิดอาการกระวนกระวาย หรือพยายามพังกรงเพื่อหลบหนีได้ ”

หากอยู่ในพื้นที่เสี่ยงน้ำท่วมควรทำอย่างไร?
- พยายามฝากสัตว์เลี้ยงกับญาติหรือเพื่อนที่สัตว์เคยคุ้นเคย เพื่อป้องกันสัตว์เครียดจากการย้ายไปอยู่ในที่แปลกใหม่ พร้อมแจ้งรายละเอียดสุขภาพของสัตว์เลี้ยงให้ผู้ดูแลรับทราบด้วย
- หากไม่มีที่ฝาก การพาสัตว์เลี้ยงไปที่ศูนย์พักพิงสัตว์ที่ทางราชการจัดไว้ก็เป็นอีกทางเลือกหนึ่งที่สามารถทำได้ โดยตรวจสอบรายชื่อและที่ตั้งของศูนย์พักพิงสัตว์ได้จากเว็บ http://dcontrol.dld.go.th/index.php/petcenter.html
ด้วยการเตรียมตัวและวางแผนล่วงหน้า จะช่วยลดความเสี่ยงและความเครียดให้สัตว์เลี้ยงได้เป็นอย่างดี เจ้าของสัตว์เลี้ยงจึงควรให้ความสำคัญกับการเตรียมการและการดูแลอย่างเหมาะสม เพื่อให้ทุกชีวิตในบ้านปลอดภัยและผ่านพ้นวิกฤตน้ำท่วมไปด้วยกัน
บทความน่าสนใจของ DEEMMI: อาบน้ำให้น้องหมา กับความฮาของ 5 พฤติกรรมสุดป่วน

น.สพ.มนต์ชัย เล็กเจริญวงศ์
คณะสัตวแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์