ร่างกายของน้องหมาก็เหมือนร่างกายของคนเรา เซลล์ต่าง ๆ ในร่างกายมีการเกิดและตายทุก ๆ วัน ขนและเล็บของสุนัขก็เช่นกัน เป็นส่วนที่มีการเปลี่ยนแปลงและต้องได้รับการดูแลอยู่เสมอ และเพื่อให้น้องหมาได้ใช้ชีวิตและเคลื่อนไหวได้อย่างปกติในทุก ๆ ท่วงท่า เราจำเป็นต้องมีการตรวจสอบและตัดแต่งเล็บรวมไปถึงขนใต้เท้าของน้องหมาเป็นประจำ ในวันนี้หมอจะขอโฟกัสที่เรื่องเล็บซึ่งเป็นส่วนสำคัญของสุนัข มารู้จักส่วนประกอบของเล็บและการตัดแต่งเล็บน้องหมาอย่างไรให้ถูกวิธี
ก่อนจะรู้วิธีตัดเล็บสุนัข
ต้องรู้จักโครงสร้างของนิ้วและอุปกรณ์การตัด
นิ้วเท้าสุนัขทั่วไปจะมีทั้งหมด 18 นิ้ว ( ขาหน้าข้างละ 5 นิ้ว และขาหลังข้างละ 4 นิ้ว ) ในสุนัขบางตัวอาจมีจำนวนมากกว่านี้ เช่น 19 นิ้ว หรือ 20 นิ้ว เป็นต้น ซึ่งมักเป็นนิ้วติ่งของขาหลังที่เพิ่มขึ้นมา โดยแต่ละนิ้วจะมีส่วนประกอบของกระดูก 3 ชิ้นเรียงต่อกัน ส่วนปลายของกระดูกชิ้นที่ 3 ( The Ungual process ) จะปกคลุมไปด้วยเคราตินซึ่งเป็นส่วนประกอบของเล็บนั่นเอง
แล้ว...ทำไมต้องตัดเล็บสุนัข ไม่ตัดจะเกิดอะไรขึ้น
เล็บเท้าของสุนัขโดยปกติแล้วจะยาวขึ้นเรื่อย ๆ เพราะเกิดจากเซลล์หนังกำพร้าที่ตายแล้วเลื่อนมาอัดกัน จึงมีลักษณะแข็ง จับแล้วไม่มีความรู้สึกและมีหน้าที่ปกป้องเนื้อเยื่ออ่อนด้านในของนิ้วเท้า สำหรับน้องหมาบางตัวที่มีการเลี้ยงอยู่บนพื้นหยาบ เช่น พื้นคอนกรีตนอกตัวบ้าน เป็นต้น ในขณะเดินหรือวิ่ง ปลายเล็บเท้าจะเสียดสีกับพื้นและสึกทำให้เล็บไม่ยาวจนเกินไป
แต่ในน้องหมาบางตัวที่เลี้ยงอยู่ภายในบ้านซึ่งมีลักษณะของพื้นที่ลื่น เล็บเท้าจะยาวขึ้นเรื่อย ๆ จนอาจรบกวนการเดิน วิ่ง หรือขึ้นลงบันได รวมไปถึงบางครั้งเล็บเท้าที่ยาวมากเกินไป อาจโค้งงอทิ่มลงไปในเนื้อของน้องหมา ทำให้เกิดบาดแผลและความเจ็บปวดได้ น้องหมาที่รู้สึกเจ็บมาก ๆ เจ้าของอาจสังเกตได้ว่าน้องจะไม่ลงน้ำหนักที่ขาข้างนั้น หรือบางตัวเริ่มเดินขากะเผลกเลยก็เป็นได้ ดังนั้นถ้าเราไม่มีการตัดแต่งเล็บเท้าให้เหมาะสม อาจรบกวนการใช้ชีวิตของน้องหมาตัวนั้น ๆ ได้เลยทีเดียว รวมไปถึงสุนัขบางตัวที่เล็บยาวแหลมคม ก็อาจเกิดบาดแผลได้ง่ายเช่นกัน จากกรณีใช้เล็บเกาตัวเองและใช้เท้าข่วนเล่นกับเจ้าของ
เริ่มตัดเล็บสุนัขได้เมื่อไหร่ และมีอุปกรณ์อะไรจำเป็นบ้าง
สำหรับมือใหม่หัดตัดเล็บเท้าน้องหมาเป็นครั้งแรก สิ่งที่ต้องรู้คือ อายุน้องหมาที่สามารถเริ่มตัดเล็บเท้าได้ รวมถึงมีอุปกรณ์อะไรบ้างที่จำเป็นในการตัด ซึ่งมีรายละเอียดดังนี้
1. อายุสุนัขเท่าไหร่ ที่สามารถเริ่มตัดเล็บได้
สำหรับการตัดเล็บสุนัข เจ้าของสามารถเริ่มทำได้ตั้งแต่สุนัขวัยเด็กเลย คือที่อายุ 2-3 เดือนก็เริ่มตัดได้แล้ว แม้จะต้องใช้ความระมัดระวังมากหน่อยเพราะเนื้อเล็บยังมีไม่มาก มีโอกาสตัดพลาดได้ แต่การตัดเล็บตั้งแต่สุนัขยังเล็กก็มีข้อดีเช่นกัน เพราะเป็นการฝึกให้ลูกสุนัขเคยชินกับการถูกจับที่เท้า ยิ่งถ้าเรามีการให้ขนมหรือรางวัลหลังตัดเล็บแล้วล่ะก็ จะเพิ่มความเชื่อมโยงให้สุนัขชื่นชอบการตัดเล็บได้ไม่ยากเลย
2. อุปกรณ์แบบไหน ที่ใช้ในการตัดเล็บสุนัข
สำหรับอุปกรณ์ที่ใช้ในการตัดเล็บ แนะนำให้เป็นกรรไกรสำหรับตัดเล็บของสุนัขและแมวโดยเฉพาะ หลายคนถามว่าทำไมถึงไม่ควรใช้กรรไกรตัดเล็บของคน คำตอบก็คือ เล็บเท้าคนมีความแตกต่างจากสุนัขและแมวมาก เล็บของคนจะแบนลงตามแนวตั้ง ( บน-ล่าง ) แต่เล็บสุนัขและแมวจะบีบเข้าหากันในแนวนอน ดังนั้นการเอากรรไกรตัดเล็บของคนมาตัด นอกจากจะตัดยากแล้ว สุนัขและแมวยังรู้สึกเจ็บจากการที่เนื้อเยื่อด้านในโดนบีบอัดตามแรงของอุปกรณ์จากบนลงล่างด้วย นอกจากการเลือกชนิดกรรไกรให้เหมาะสมแล้ว การเลือกขนาดกรรไกรให้เหมาะกับขนาดของเล็บสุนัข ก็เป็นสิ่งสำคัญที่ช่วยให้การตัดเล็บทำได้ง่ายและอุปกรณ์ไม่เสื่อมไวด้วย
สำหรับอุปกรณ์อื่น ๆ ที่ควรเตรียมไว้เพิ่มเติมในการตัดเล็บ ได้แก่ ตะไบ กรรไกรตัดขน สำลี ผงห้ามเลือด รวมถึงควรมีการเตรียมขนมหรือของเล่นไว้เป็นรางวัลหลังตัดเล็บเสร็จเรียบร้อย ก็จะช่วยให้น้องเชื่อฟังและยอมให้ตัดเล็บง่ายมากขึ้นในรอบถัดไปด้วย
3. วิธีตัดเล็บสุนัขอย่างไร ไม่ให้น้องเจ็บ มีเลือดออก
- จับบังคับสุนัขในท่าที่ผู้ตัดถนัด อาจเป็นท่านั่ง ยืน หรือนอนตะแคงก็ได้ รวมทั้งถ้าสุนัขไม่ยอมอยู่เฉย ๆ อาจต้องมีผู้ช่วยในการจับบังคับด้วย
- ตรวจเช็คว่ามีสิ่งสกปรกและสิ่งแปลกปลอมหรือไม่ โดยดูตามบริเวณรอบ ๆ เล็บและอุ้งเท้า ถ้ามีให้เอาออกก่อน
- ตรวจสอบความยาวของเล็บเท้าแต่ละนิ้วและมองหาตำแหน่งที่จะตัด สำหรับวิธีการเช็คความยาวของเล็บเท้าทำได้ดังนี้ ใช้นิ้วโป้งของเรากดลงไปบนนิ้วที่ต้องการตัดเพื่อให้เล็บเท้ากางขยายออกเต็มที่ หลังจากนั้นทำการตัดเล็บสุนัข โดยจะตัดในแนวเฉียงกับพื้นดิน 45 องศา ( เมื่อน้องหมาวางเท้าปกติ ตามรูป ) และตัดห่างจากเนื้อเยื่อสีชมพูที่อยู่ในเล็บ 2-4 มิลลิเมตร เพื่อป้องกันการเกิดเลือดออกและน้องหมาเจ็บจนทำให้กลัวการตัดเล็บในครั้งต่อไป
- ให้ทำการตะไบเล็บหลังจากการตัดเล็บทุกครั้ง โดยเน้นบริเวณที่ยังมีความคมของเล็บอยู่ เพื่อลดโอกาสเกิดบาดแผลจากขอบเล็บส่วนที่คม
- ให้รางวัลน้องหมาด้วยขนมอร่อย ๆ หรือของเล่นเมื่อเสร็จสิ้นกระบวนการ การมีรางวัลให้กับน้องหลังการตัดเล็บ จะทำให้ง่ายต่อการฝึกน้องให้ยินยอมตัดเล็บในครั้งต่อ ๆ ไป
วิธีตัดเล็บสุนัขที่มีสีดำต้องระวังอะไรบ้าง
ในสุนัขที่มีเล็บเท้าสีดำ เจ้าของควรระมัดระวังในการตัดมากเป็นพิเศษ เนื่องจากเล็บจะมีความแข็งมากกว่าสุนัขปกติทั่วไป ดังนั้นควรค่อย ๆ ตัดเล็มทีละน้อย หากเกิดความผิดพลาดกรรไกรตัดเล็บตัดกินเข้าไปในส่วนเนื้อสีชมพูของน้องและมีเลือดออก ให้รีบใช้สำลีหรือกระดาษทิชชูกดห้ามเลือดทันที หากมีผงห้ามเลือดหรือแป้งข้าวโพด ควรรีบนำมาใส่ปิดบาดแผล ทำการกดทิ้งไว้สักพักจะเป็นการช่วยห้ามเลือดที่ไหลออกมาได้
หากคุณกำลังมองหาช่องทางในการขยายธุรกิจและเพิ่มยอดขายให้เติบโตอย่างก้าวกระโดด มาร่วมเป็น Partner กับ Deemmi Pet สิคะ เรามีทีมการตลาดดิจิทัลมืออาชีพ พร้อมให้คำปรึกษาและสนับสนุนคุณอย่างเต็มที่ สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ Line: @deemmipet
บทความน่าสนใจของ DEEMMI: 7 ข้อควรรู้เกี่ยวกับเรื่องสุนัขปอดอักเสบ
แหล่งอ้างอิง: How to Trim Your Dog’s Nails Safely
สพ.ญ. ภสดล อนุรักษ์โอฬาร
คณะสัตวแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
