การรับสมาชิกใหม่เข้าบ้าน นอกจากเราจะดูแลในเรื่องอาหารการกินและที่อยู่ของน้องแล้ว ยังมีเรื่องจำเป็นที่เจ้าของมือใหม่ต้องรู้ นั่นก็คือ การตรวจสุขภาพเบื้องต้นและการฉีดวัคซีนตามโปรแกรมที่ถูกต้องให้กับน้องหมา
มารู้จักโปรแกรมฉีดวัคซีนสุนัขกันเถอะ
ก่อนอื่นเรามารู้จักกับคำว่าวัคซีนก่อน วัคซีนคือเชื้อโรคที่ทำให้ตายแล้ว หรือบางชนิดของวัคซีนจะเป็นเชื้อโรคที่ยังไม่ตาย แต่ถูกทำให้อ่อนแอลงไปจนไม่สามารถก่อโรคในสัตว์ได้ เมื่อฉีดวัคซีนเข้าไปในร่างกายสัตว์ วัคซีนจะไปกระตุ้นให้เกิดการสร้างภูมิคุ้มกันต่อเชื้อโรคชนิดนั้น ๆ ขึ้นมา ซึ่งจะช่วยให้ตัวสัตว์ไม่เกิดภาวะเจ็บป่วยอย่างรุนแรง เมื่อต้องเจอกับเชื้อโรคตามธรรมชาติ อย่างไรก็ตามประสิทธิภาพของการฉีดวัคซีนจะได้ผลดีหรือไม่นั้น ขึ้นอยู่กับช่วงอายุของสัตว์และสุขภาพของสัตว์ขณะฉีดวัคซีนด้วย
โปรแกรมฉีดวัคซีนสุนัขมีอะไรบ้าง
จากคำแนะนำของสมาคมสัตวแพทย์ผู้ประกอบการบำบัดโรคสัตว์แห่งประเทศไทย (VPAT) จะจัดแบ่งวัคซีนของสุนัขออกเป็น 2 ชนิดด้วยกัน
1. วัคซีนสุนัขหลัก (Core Vaccine)
วัคซีนหลัก (Core Vaccine) เป็นวัคซีนที่มีคำแนะนำให้ฉีดในสุนัขทุกตัว ได้แก่
- วัคซีนโรคไข้หัดสุนัข (Canine Distemper Virus, CDV)
- วัคซีนโรคลำไส้อักเสบ หรือโรคพาร์โวไวรัส (Canine Parvovirus, CPV)
- วัคซีนโรคตับอักเสบ (Infectious Canine Hepatitis) ซึ่งเกิดจากเชื้ออะดิโนไวรัส (Canine Adenovirus, CAV)
- วัคซีนโรคพิษสุนัขบ้า (Rabies)
2. วัคซีนทางเลือก (Non-core vaccine)
วัคซีนทางเลือก (Non-core vaccine) เป็นวัคซีนเสริมที่ขึ้นอยู่กับบริเวณการระบาดของโรค และดุลยพินิจของสัตวแพทย์ประจำพื้นที่นั้น ๆ ได้แก่
- โรคหลอดลมอักเสบติดต่อ จากพาราอินฟลูเอนซ่าไวรัส (Canine Parainfluenza Virus, CPiV)
- โรคฉี่หนู หรือโรคเลปโตสไปโรซิส จากเชื้อแบคทีเรีย Leptospira Interrogans
- โรคหลอดลมอักเสบติดต่อ จากเชื้อแบคทีเรีย Bordetella Bronchiseptica
ภาพแสดงโปรแกรมวัคซีนในสุนัขทั้งหมด แบ่งเป็นลูกสุนัขและสุนัขโต
ผลข้างเคียงที่อาจพบได้ ภายหลังจากการฉีดวัคซีนให้สุนัข
หลังการฉีดวัคซีน 24-72 ชั่วโมง เจ้าของควรสังเกตความผิดปกติที่อาจเกิดขึ้นได้ในตัวสุนัข เช่น อาการ บวม แดง หรือมีผื่นขึ้นบริเวณที่ฉีดวัคซีน บางตัวอาจแสดงอาการอื่น ๆ เพิ่มเติม เช่น ซึม อ่อนเพลีย มีไข้ อาเจียน ท้องเสีย และตาแดง เป็นต้น ผลข้างเคียงเหล่านี้อาจเกิดขึ้นได้ในน้องหมาบางตัว ซึ่งไม่สามารถชี้ชัดได้แน่นอนขึ้นอยู่กับการตอบสนองของตัวสุนัขต่อวัคซีนชนิดนั้น ๆ
คำแนะนำในการดูแลสุนัขหลังฉีดวัคซีน
- อย่าเพิ่งพาน้องหมากลับบ้านทันทีหลังฉัดวัคซีน แต่ควรพักรอดูอาการที่คลินิคหรือโรงพยาบาลอย่างน้อย 30 นาที เนื่องจากผลข้างเคียงต่อวัคซีนบางครั้งไม่ได้เกิดขึ้นทันที
- งดอาบน้ำสุนัขหลังฉีดวัคซีนเป็นเวลา 7 วัน เนื่องจากวัคซีนอาจทำให้น้องมีไข้ต่ำ ๆ ได้
- อาการอื่น ๆ ที่สามารถพบได้หลังฉีดวัคซีน ได้แก่ เบื่ออาหาร คลื่นไส้ อ่อนเพลีย และมีไข้ต่ำ ๆ ซึ่งหากพบในระยะเวลา 48 ชั่วโมงหลังฉีดถือเป็นเรื่องปกติ แต่หากยังมีอาการอยู่ต่อเนื่องไป ควรรีบพาไปพบสัตวแพทย์ทันที
การฉีดวัคซีนตามโปรแกรมข้างต้น ถือเป็นเรื่องที่เจ้าของไม่ควรมองข้าม แม้ว่าเราจะเลี้ยงน้องหมาในบ้าน และน้องไม่ได้มีโอกาสไปสัมผัสกับสัตว์เลี้ยงตัวอื่น ๆ ก็ตาม เพราะโอกาสที่จะติดเชื้อโรคจากการที่มีใครซักคนในบ้าน นำเชื้อติดเข้ามาโดยการไปเหยียบย่ำสัมผัสพื้นที่ที่เป็นแหล่งโรคระบาดก็มีได้เช่นกัน
รู้อย่างนี้แล้วอย่าลืมพาน้องหมาไปพบสัตวแพทย์ เพื่อจัดการฉีดวัคซีนตามโปรแกรมการฉีดวัคซีนที่ถูกต้องนะคะ เพื่อให้น้องหมามีสุขภาพดีและอยู่กับเราไปนาน ๆ หากมีข้อสงสัย สามารถติดต่อสอบถามมาทางเว็บไซต์ได้ เรามีบริการปรึกษาสัตวแพทย์ออนไลน์ หรือแอดไลน์ @deemmipet เพื่อสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้
บทความน่าสนใจของ DEEMMI: 7 ข้อควรรู้เกี่ยวกับเรื่องสุนัขปอดอักเสบ
แหล่งอ้างอิง: VPAT ACADEMY
สพ.ญ. จันทร์จรัส ปิยะพรมดี
คณะสัตวแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
