น้ำท่วมปอด คือสภาวะสุนัขปอดอักเสบอย่างหนึ่ง ซึ่งอาจเกิดจากการติดเชื้อบางอย่างเข้าไป หรือเกิดจากกลไกความผิดปกติของระบบไหลเวียนเลือดภายในร่างกาย น้ำท่วมปอดสุนัขเกิดได้ในน้องหมาทุกอายุ แต่มักพบได้บ่อยในหมาเด็กและหมาที่มีอายุมากขึ้น สำหรับเจ้าของที่กังวลว่าน้องกำลังมีภาวะนี้หรือไม่ ลองอ่านบทความนี้ดู
ภาวะน้ำท่วมปอดหรือสุนัขปอดอักเสบเป็นอย่างไร
1. สุนัขปอดอักเสบคืออะไร
สุนัขปอดอักเสบหรือบางคนจะเรียกว่าโรคปอดบวมในสุนัข คือสภาวะน้ำท่วมปอดซึ่งอาจเกิดได้จากหลายสาเหตุ ทั้งจากการติดเชื้อบางอย่างเข้าไป เช่น เชื้อแบคทีเรีย เชื้อไวรัส หรือแม้แต่การมีพยาธิเข้าไปฝังตัวอยู่ในปอด สาเหตุเหล่านี้ทำให้ปอดทำงานผิดปกติจนทำให้สัตว์หายใจลำบากมากขึ้น
2. สุนัขปอดอักเสบเกิดได้ในช่วงอายุไหน
เกิดได้ในน้องหมาทุกอายุ แต่มักพบได้บ่อยในหมาเด็กและหมาที่อายุมากขึ้น เพราะเป็นช่วงวัยที่ภูมิคุ้มกันในร่างกายค่อนข้างอ่อนแอ คล้าย ๆ กับโรคหวัดในคนที่มักพบได้บ่อยในเด็กและคนสูงวัย แต่จะพบได้น้อยในคนหนุ่มสาวเพราะมีร่างกายที่แข็งแรงกว่าช่วงวัยอื่น ๆ
3. อาการสุนัขปอดอักเสบ ที่เกิดจากน้ำท่วมปอดมีอะไรบ้าง
ในกรณีที่เกิดน้ำท่วมปอดจากการติดเชื้อแบคทีเรียหรือไวรัสเข้าไป สุนัขมักมีไข้สูงร่วมด้วย ดังนั้นเราจะสังเกตเห็นอาการอื่น ๆ เช่น ซึม ไม่กินอาหาร และบางตัวอาจมีไข้สูงมาก (มากกว่า 103 องศาฟาเรนไฮต์ จนถึง 106 องศาฟาเรนไฮต์) สุนัขมักหลบไปนอนแช่น้ำบ่อย ๆ เพราะอุณหภูมิในร่างกายที่สูงขึ้น
นอกจากนี้หากเจ้าของปล่อยทิ้งไว้จนเกิดการติดเชื้อแบบเรื้อรัง จะพบว่าสุนัขจะเริ่มหายใจกระหืดกระหอบมากขึ้น บางตัวใช้วิธีการหายใจด้วยช่องท้อง สุนัขต้องนั่งตลอดเวลาเพราะนอนแล้วจะหายใจไม่ออก และจะสังเกตว่าสุนัขจะเริ่มมีน้ำมูกไหลซึ่งอาจเป็นสีขาวใสจนถึงสีเขียวข้น มีการอาเจียนร่วมด้วยในน้องหมาบางตัว รวมถึงอาจมีการไอแบบมีเสมหะปนออกมาได้
4. เมื่อสุนัขเกิดปอดบวม จะรู้ได้อย่างไรว่ามีไข้หากไม่มีปรอทวัดไข้
สัตว์ก็เหมือนคนเมื่ออุณหภูมิในร่างกายเพิ่มสูงขึ้น การจับสัมผัสความร้อนจากบริเวณผิวหนังที่เปราะบางจะช่วยในการวัดอุณหภูมิของร่างกายได้ เช่น จับที่ใบหู รักแร้ หรือตามซอกขาหนีบ หากรู้สึกร้อนขึ้นร่วมกับอาการหายใจที่ผิดปกติไปจากเดิม ก็จะสามารถประเมินภาวะไข้ของสัตว์ได้
5. จะรู้ได้อย่างไรว่าน้องหมาหายใจผิดปกติ
ปกติแล้วการหายใจของสุนัขในขณะพักหรือหลับจะอยู่ที่ 30-40 ครั้งต่อนาที และเป็นการหายใจที่สม่ำเสมอด้วยช่องอกส่วนบน การหอบหายใจผิดปกติ เช่น หายใจถี่เร็วโดยที่สุนัขยังอยู่ในขณะพัก หรือมีการหายใจด้วยช่องท้อง มีเสียงแปลก ๆ ขณะหายใจ และการพยายามอ้าปากงับอากาศ ถือเป็นความผิดปกติของตัวสัตว์ที่เจ้าของต้องหมั่นสังเกต หากพบอาการดังกล่าวต่อเนื่องกัน 2-3 วัน ให้รีบพาสัตว์ไปพบสัตวแพทย์ เพราะอาจมีภาวะน้ำท่วมปอดได้
6. เมื่อพบว่าสุนัขปอดอักเสบ เบื้องต้นเจ้าของควรจัดการอย่างไร
กรณีสุนัขมีอาการดังกล่าวข้างต้น ให้เจ้าของทำการแยกสุนัขออกจากสัตว์เลี้ยงตัวอื่น ๆ ในบ้าน เนื่องจากน้องอาจมีไข้ร่วมด้วย ดังนั้นให้พยายามเพิ่มความอบอุ่นด้วยการนำเสื้อผ้ามาใส่ให้น้อง และหาสิ่งปูรองนอนมาเพิ่มเพื่อป้องกันความเย็นจากพื้นภายในบ้าน
ควรมีการแยกน้องเพื่อสังเกตอาการ โดยให้หาบริเวณบ้านที่ไม่มีความอับชื้น เพราะความชื้นจะยิ่งเพิ่มความลำบากในการหายใจ จากนั้นให้สังเกตการหายใจของน้อง เช่น มีการหายใจทางปากมากขึ้นหรือไม่ หรือมีการหายใจด้วยช่องท้องเพิ่มขึ้นหรือไม่ หากอาการไม่ดีขึ้นให้รีบพาไปพบสัตวแพทย์เพื่อทำการรักษาโดยด่วน
7. การเกิดน้ำท่วมปอดเป็นหนึ่งในสัญญาณของโรคอื่น ๆ หรือไม่
น้ำท่วมปอดยังสามารถพบได้ในโรคที่ไม่ได้เกิดจากการติดเชื้อ หนึ่งในนั้นคือภาวะหัวใจล้มเหลว ซึ่งพบได้ในสุนัขวัยเด็กที่มีโรคหัวใจมาแต่กำเนิด สุนัขที่เป็นโรคพยาธิหนอนหัวใจเรื้อรัง และสุนัขสูงวัยที่พบปัญหากล้ามเนื้อหัวใจโต เป็นต้น สำหรับความผิดปกติจะเหมือนกับอาการน้ำท่วมปอดจากการติดเชื้อโรคเข้าไป ดังนั้นหากเจ้าของสงสัยให้รีบพาไปพบคุณหมอเพื่อทำการตรวจวินิจฉัยแยกโรคโดยด่วน
หมอหวังว่าบทความนี้ จะเป็นประโยชน์กับเจ้าของในการสังเกตความผิดปกติของโรคน้ำท่วมปอด หากมีข้อสงสัย สามารถติดต่อสอบถามมาทางเว็บไซต์ได้ เรามีบริการปรึกษาสัตวแพทย์ออนไลน์ หรือแอดไลน์ @deemmipet เพื่อสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้
บทความน่าสนใจของ DEEMMI: สุนัขชอบกัดแทะ เพราะคันฟันใช่หรือไม่ แก้ไขอย่างไร
แหล่งอ้างอิง: โรคปอดบวม
สพ.ญ. จันทร์จรัส ปิยะพรมดี
คณะสัตวแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
